วันสารทไทย 2564 ตรงกับวันที่ 6 ต.ค. นับว่าเป็นขนบธรรมเนียมสำคัญของคนไทยที่ปฏิบัติสืบต่อกันมายาวนาน มักจะจัดขึ้นในราวกันยายน-ต.ค.ของทุกปี ทั้งยังยังเป็นวันรวมเครือญาติที่สมาชิกในครอบครัว ด้วยกันทำบุญสุนทานอุทิศส่วนกุศลไปให้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว มีประวัติที่ไปที่มาอย่างไร ติดตามจากเนื้อหานี้
ทำความรู้จัก “วันสารทไทย” คือวันอะไร?
วันสารทไทยเป็นวันทำบุญสุนทานกลางปีของคนไทย ตรงกับวันแรม 15 เย็น ขึ้น 10 บ้างก็นิยมเรียกวันนี้ว่า “วันสารทเดือนสิบ” หรือ “ขนบธรรมเนียมทำบุญสุนทานเดือนสิบ” โดยในแต่ละภาคจะมีชื่อเรียกที่แตกต่างออกไป ดังต่อไปนี้
– ภาคกึ่งกลาง : วันสารทไทย
– ภาคใต้ : งานบุญเดือนสิบ, ขนบธรรมเนียมชิงเปรต
– ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ : งานทำบุญข้าวสาก
– ภาคเหนือ : งานตานก๋วยสลาก
วันสารทไทยได้รับอิทธิพลมาจากคติประเทศอินเดีย เมื่อไทยรับเข้ามาใช้เป็นส่วนหนึ่งส่วนใดของประเพณีพื้นเมืองแล้ว ก็จะมีความยึดโยงกับความเชื่อเรื่องสังคมทำการเกษตรแล้วก็บรรพบุรุษ โดยเชื่อว่าการทำบุญให้แก่บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว รวมถึงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เคารพยกย่อง จะช่วยดลใจให้ครอบครัวร่มเย็นเป็นสุข ฝนตกตามฤดูกาล พรรณไม้ธัญญาหารสมบูรณ์บริบูรณ์ เก็บเกี่ยวสำเร็จผลิตที่พอใจ แต่ว่าถ้าเกิดไม่เคารพนับถือบรรพบุรุษแล้วก็สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ก็จะได้รับผลที่ตรงกันข้ามกันนั่นเอง
ประวัติความเป็นมาวันสารทไทย มีที่มาอย่างไร?
จากหลักฐานในหนังสือพิธีสิบสองเดือน บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เชื่อว่า ขนบธรรมเนียมวันสารทไทยมีมาตั้งแต่สมัยจังหวัดสุโขทัย ส่วนมูลเหตุที่คาดคะเนว่าได้รับอิทธิพลมาจากประเทศอินเดียแล้วก็คติพราหมณ์ เนื่องด้วยในอดีตช่วงวันสารทที่จัดในเดือน 10 เมื่อเทียบกับช่วงฤดูเก็บเกี่ยวของไทยแล้ว พบว่าเป็นช่วงที่ข้าวยังไม่สุก ไม่ใช่ฤดูเก็บผลิตผลของไทย จึงไม่สามารถทำของหวานกระยาสารทขึ้นมาโดยใช้ผลิตผลในช่วงนั้นได้
เมื่อเป็นเช่นนั้น คนไทยจึงดัดแปลงปรับปรุงแก้ไขด้วยการนำข้าวสารเก่า ผสมกับถั่วแล้วก็งา เพื่อใช้ทำของหวานกระยาสารท สำหรับบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ทวยเทพเทวดา แล้วก็ผีสาง ที่รอคุ้มครองปกป้องคุ้มครองปกป้องแทนนั่นเอง ถัดมาเมื่อคนไทยหันมานับถือศาสนาพุทธ จึงนิยมทำบุญสุนทานกับภิกษุ เพื่ออุทิศบุญส่วนกุศลไปให้บรรพบุรุษ รวมถึงผู้เสียชีวิตที่ตกเป็น “เปรต” ให้ได้มีโอกาสมารับส่วนบุญในวันทำบุญสุนทานสารทเดือนสิบนั่นเอง ซึ่งคนใต้จะเรียกวันนี้ว่า “วันทำบุญสุนทานชิงเปรต” นั่นเอง โดยจะต้องมีการจัดสำรับอาหาร ผลไม้ ของหวานพอง ของหวานลา ฯลฯ นำไปทำบุญสุนทาน เพื่อหวังให้ญาติพี่น้องที่ล่วงลับไปแล้ว ได้รับผลบุญในช่วงเทศกาลดังกล่าวข้างต้น
ความสําคัญวันสารทไทย สะท้อนแนวคิดเรื่องอะไรบ้าง?
- การแสดงความกตัญญูรู้คุณต่อบรรพชนที่ล่วงลับไปแล้ว เชื่อว่าในช่วงวันสารทเดือนสิบ ญาติพี่น้องที่ตายจากไปแล้ว แต่ว่ายังจำต้องชดเชยบาปอยู่ จะได้กลับมาหาครอบครัวเพื่อรับส่วนบุญบุญกุศล
- การแสดงความเคารพต่อผู้มีบุญคุณณ แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างบรรพชนที่เสียชีวิตไปแล้ว แล้วก็บุตรหลานญาติพี่น้องที่ยังมีชีวิตอยู่
- การแสดงความโอบอ้อมอารี เนื่องด้วยในช่วงวันสารทไทย คนไทยมักจะนิยมนำของหวานกระยาสารท หรือของหวานตามขนบธรรมเนียมของแต่ละแคว้น ไปมอบให้แก่กัน
- การแสดงความเคารพต่อธรรมชาติ แม่โพสพ ผีสาง ทวยเทพเทวดา (ตามความเชื่อของแต่ละพื้นที่) ที่ช่วยคุ้มครองปกป้องคุ้มครองปกป้องให้ผลผลิตการเกษตรได้ผลดี
- การเสียสละ ทำบุญสุนทาน บริจาคทาน ไม่โลภ ไม่ยึดติด ทั้งยังเป็นการอุ้มชูพุทธศาสนา สงวนขนบธรรมเนียมไทยสืบไป
สำหรับกิจกรรมวันสารทไทยที่คนไทยยึดมั่นปฏิบัติกันทุกปีเป็นการไปวัดทำบุญสุนทาน กรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพบุรุษที่ล่วงลับ ด้วยการนำข้าวปลาอาหาร ผลไม้ ของหวานตามขนบธรรมเนียม ไปร่วมใส่บาตรที่วัด ซึ่งการประกอบพิธีวันสารทไทยในแต่ละพื้นที่ ก็อาจมีลักษณะที่แตกต่างออกไป
More Stories
หึ่งผีไตร่ตรองคว้า ‘ไซเซโด้’ กลางไบรจ์ตัน
spk168 การสร้างความสำเร็จในยุคใหม่ สร้างอาชีพเสริมกับ คาสิโนออนไลน์อันดับ1
เจ้าสัวเฟิร์มสอย ‘ดิย็อป’ จากค้อน 15 ลป.